جنگ کنندگان با حضرت مهدي و کثرت کشتارهاي آن حضرت‏

» روايات‏

» گفتار ما

روايات‏

1- ابو بصير مي گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم که فرمود: صاحب الامر، سنتي از موسي، و سنتي از عيسي و سنتي از يوسف و سنتي از محمد صلي الله عليه و آله و سلم را جاري مي کند... اما سنتي که از محمد جاري مي کند قيام به سيره‏ي آن حضرت و بيان آثار و روش آن جناب است، آن گاه، هشت ماه شمشير بر دوش دارد و پيوسته دشمنان خدا را مي کشد تا خدا خشنود شود.» عرض کردم: «از کجا مي فهمد که خدا خشنود شده است؟» فرمود: «رحم به دلش مي اندازد.» [1] .

2- امام صادق عليه السلام فرمود: «اهل سيزده شهر و طائفه با امام قائم نبرد مي کنند: اهل مکه، اهل مدينه، اهل شام، بني اميه، اهل بصره، اهل دشت ميشان، کردها، عربها، ضبه، غني، باهله، ازد بصره، و اهل ري.» [2] .

3- يحيي بن علاء رازي مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «...و آنقدر مي کشد که افراد نادان مي گويند اگر اين از نسل پيامبر بود، رحم مي کرد.» [3] .

زراره مي گويد: به امام باقر عليه السلام عرض کردم: «مردي از صالحين را برايم نام ببر»، منظورم قائم عليه السلام بود. امام فرمود: «نام او نام من است.» عرض کردم: «آيا طبق سيره‏ي محمد صلي الله عليه و آله و سلم عمل خواهد کرد؟» فرمود: هيهات! هيهات!، نه چنين است، اي زراره، طبق سيره‏ي او عمل نخواهد کرد.» بعد اضافه فرمود: «سيره‏ي رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم در ميان مردم، منت و رحمت و الفت با مردم بود ولي قائم عليه السلام، در بيت آنان کشتار به راه مي اندازد. در مرقومه‏اي که نزد اوست به اين کار مامور شده است کسي را به توبه دعوت نمي کند واي بر کسي که با او دشمني ورزد.» [4] .

5- محمد بن مسلم مي گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم فرمود:اگر مردم مي دانستند که قائم عليه السلام وقتي خروج کند چه کشتاري از مردم راه مي‏اندازد بيشتر آنها دوست مي داشتند که او را نبينند، بدانيد که او از قريش شروع مي کند و جز با شمشير با آنها معامله نمي کند تا اينکه بيشتر مردم مي گويند: «اين از آل محمد نيست، اگر از آل محمد بود رحم داشت.» [5] .

6- از امام صادق عليه السلام نقل شده است که (کذب بالحسني) [6]  مقصود تکذيب‏ ولايت علي است و مقصود از نار در آيه (و أنذرتکم نارا تلظي) [7]  قائم عليه السلام است در آن هنگامي که با شمشير قيام مي کند و از هر هزار نفر نهصد و نود و نه نفر را مي کشد...» [8] .

7- کابلي از امام سجاد عليه السلام نقل مي کند: «قائم، از اهل مدينه آنقدر مي کشد که به اجفر مي رسد و مردم آنجا به گرسنگي و قحطي شديد مبتلا مي شوند.» [9] .

گفتار ما

در فصل دوم از باب دوم، ويژگي هاي سفياني - که يکي از محاربان با امام عليه السلام است - ذکر شد، و در فصل هاي بعد نيز مطالبي که به صراحت و يا به طور ضمني به اين بحث مربوط باشد، خواهد آمد.

 پي نوشته ها :

[1] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 468، روايت 134.

[2] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 544، روايت 530.

[3] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 504، روايت 305.

[4] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 539، روايت 500.

[5] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 539، روايت 500.

[6] ليل:9- نيکي را تکذيب کرد.

[7] ليل: 14- شما را از آتشي که زبانه کشد بيم دادم.

[8] اثبات الهداة، ج 3، ص 568، روايت 671.

[9] اثبات الهداة، ج 3، ص 585، روايت 793.

اجر ياوران امام قائم

» روايات‏

» گفتار ما

روايات‏

1- جابر مي گويد: گروهي بوديم که بعد از انجام مناسک، بر امام باقر عليه السلام وارد شديم و با ايشان خداحافظي کرده عرض کرديم: «يا بن رسول الله! توصيه اي بفرمائيد.» پس امام عليه السلام فرمود: «امر ما و آنچه از جانب ما به شما رسيده است مراعات کنيد، اگر آن را موافق قرآن يافتيد به آن عمل کنيد و اگر آن را موافق قرآن نيافتيد رد کنيد و اگر امر بر شما مشتبه شد و نداستيد چه کنيد، تامل کنيد و آن را به‏ ما برگردانيد تا اينکه برايتان تفسير کرده مطلب را روشن نمائيم. اگر آن طور که ما توصيه کرديم عمل نموديد و از آن تخطي نکرديد، در اين صورت هر يک از شما، قبل از خروج قائم ما از دنيا برود شهيد به حساب مي آيد و اگر قائم ما را درک کند و در رکاب او کشته شود اجر دو شهيد را دارد و هر کس در کنار او، دشمني از دشمنانش را بکشد پاداش بيست شهيد دارد.» [1] .

2- عبدالحميد واسطي مي گويد: به امام باقر عرض کردم: «خداوند سالمت بدارد، ما در انتظار اين امر، بازارها و کسبمان را ترک کرديم تا جايي که نزديک است بعضي از ما، به احتياج و درخواست بيفتد.»فرمود: «اي عبدالحميد!آيا فکر مي کني کسي که خود را براي خدا در گرفتاري و مشقت افکنده است، خداوند، راه خلاصي برايش قرار نمي دهد؟ آري به خدا قسم، خدا برايش گريزگاهي از گرفتاري قرار خواهد داد، رحمت خداوند بر کسي که به خاطر ما، خود را به گرفتاري بيندازد، رحمت خداوند بر کسي که به خاطر ما، خود را به گرفتاري بيندازد، رحمت خداوند بر کسي که امر ما را زنده بدارد.» عرض کردم: «اگر قبل از اينکه قائم را درک کنم از دنيا بروم چطور؟» فرمود: «هر کس از شما که بگويد: «اگر قبل از اينکه قائم آل محمد را درک کنم او را ياري مي کنم»، او مثل کسي است که در کنار او شمشير زده است. و کسي که در کنار او شهيد شود، دو شهادت نصيبش شده است - يا ثواب دو شهادت را دارد.- [2] .

3- ابي الجارود از امام باقر عليه السلام نقل مي کند: «بدان که بني اميه، سلطنتي دارند که مردم نمي توانند آن را از ايشان بگيرند و اهل حق، دولت و حکومتي دارند که وقتي زمان برقراري آن برسد، خداوند هر کس از ما اهل بيت را که بخواهد، ولايت مي دهد، هر کس از شما که آن دولت و ولايت را درک کند، با ما در اوج اعلي است، و هر کس که قبل از رسيدن آن، خداوند جايش را بگيرد، خير او را اراده فرموده است.» [3] .

4- ابو حمزه از امام باقر عليه السلام نقل مي کند: «از مسائل حتمي و تغيير ناپذير در نزد خداوند، قيام قائم ماست و هر که در آنچه مي گويم، شک کند، در حال کفر خدا را ملاقات خواهد کرد.» تا اينکه فرمود: «اي ابا حمزه! هر کس او را درک کند و همان طور که تسليم و در اختيار محمد و علي بوده است، تسليم و در اختيار او باشد، بهشت بر او واجب است و هر که تسليم او نباشد از بهشت محروم است و جايگاهش جهنم است، و جايگاه ستمکاران، بد جايگاهي است.» [4] .

گفتار ما

اين احاديث نشانگر شرافت و عظمت جهاد در رکاب امام زمان عليه السلام است، همان طور که از روايت چهارم پيداست اين فضل و شرف از آن کسي است که همان گونه تسليم و در اختيار آن حضرت باشد که به امر پيامبر و علي تن مي داده است.

 پي نوشته ها :

[1] بحارالانوار، ج 52، ص 122، روايت 5.

[2] بحار الانوار، ج 52، ص 126، روايت 16.

[3] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 536، روايت 486.

[4] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 571، روايت 692.

ويژگي هاي ياران امام قائم

» روايات‏

» گفتار ما

روايات

1- اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: «ياران مهدي جوان هستند و پير در ميان آنها وجود ندارد مگر به مقدار سرمه در چشم و نمک در غذا، و کمترين چيز در غذا نمک است.» [1] .

2- امام صادق عليه السلام فرمود: «گويا قائم عليه السلام را بر منبر کوفه مي بينم که سيصد و سيزده تن از يارانش، به عدد مجاهدان بدر، گرداگردش را گرفته اند، آنها ياران بيرقها [2]  و حکام خدا در روي زمين هستند...» [3]

3- امام باقر عليه السلام فرمود: «گويا اصحاب و ياران امام قائم عليه السلام را مي بينم که شرق و غرب را پر کرده اند، هيچ چيز در عالم پيدا نمي شود مگر اينکه از آنها اطاعت مي کند، و حتي درندگان و پرندگان وحشي نيز مطيع آنها هستند، همه چيز در روي زمين خواهان به دست آوردن رضايت آنهاست تا جايي که قطعه‏اي از زمين بر قطعه اي ديگر افتخار مي کند و مي گويد: «امروز مردي از ياران قائم عليه السلام از روي من عبور کرد.» [4] .

4- ابو بصير مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «اينکه لوط عليه السلام به قومش گفت: (لو أن لي بکم قوه أو اوي الي رکن شديد)، [5]  چيزي جز آرزوي داشتن نيروي حضرت قائم، و تکيه به قدرت ياران آن حضرت نبود، به هر مردي از ياران امام عليه السلام، نيروي چهل مرد داده شده و دلش از پاره هاي آهن محکمتر و قويتر است، اگر از کوهها عبور کنند، کوهها از هم مي پاشند، تا خداوند عزوجل راضي نشود شمشيرهايشان را غلاف نخواهند کرد.» [6] .

5- مفضل بن عمر مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: آيه‏ي (أينما تکونوا يأت بکم الله جميعا) [7]  درباره‏ي آن عده از اصحاب امام قائم عليه السلام، که غايب هستند نازل شده است که ناگاه شب هنگام از بسترهايشان غايب مي شوند و صبح در مکه هستند، بعضي از آنها در ميان ابر حرکت مي کنند، اسم آنها، نام پدرشان و سيما و قيافه و نسبشان شناخته مي شود.» مفضل مي گويد: عرض کردم: فدايت شوم، ايمان کدام يک از آنها قويتر است؟ فرمود: «آنکه روز در ميان ابر حرکت مي‏کند.» [8] .

6- جابر جعفي مي گويد: امام باقر عليه السلام فرمود: «در بين رکن و مقام، سيصد و چند نفر، به تعداد مجاهدان بدر، با امام بيعت مي کنند، که برگزيدگان مصر، شايستگان اهل شام، و نيکان عراق در ميان آنها وجود دارند، آن گاه آنچه خداوند اراده کند به دست امام قائم بر پا مي‏شود.» [9] .

7- ابان بن تغلب مي گويد: با امام محمد باقر در مسجد کوفه - مسجد الحرام - بودم، آن حضرت در حالي که دستم را گرفته بود فرمود: «اي ابان سيصد و سيزده نفر به اين مسجد خواهند آمد، مردم مکه مي دانند که هنوز پدران و اجداد آن افراد هم به دنيا نيامده اند، شمشيرهايي با خود دارند که روي هر کدام، نام صاحب شمشير به دنيا نيامده اند، شمشيرهايي با خود دارند که روي هر کدام، نام صاحب شمشير و نام پدرش و حسب و نسبش نوشته شده است، آن گاه منادي ندا مي دهد که: «اين مهدي است که چون داوود و سليمان قضاوت مي کند، و در قضاوت کردن احتياجي به دليل و شاهد ندارد.» [10] .

8- امام باقر عليه السلام فرمود: «...شمشيرهايي بر خود بسته اند که بر روي هر کدام هر هزار کلمه نوشته شده و هر کلمه کليد هزار کلمه است، باد از هر ناحيه اي وزيدن مي گيرد ندا مي دهد که: «اين مهدي است که همچون داوود قضاوت مي کند و به شاهد و مدرک احتياج ندارد.» [11] .

9- امام باقر عليه السلام فرمود: «ياران قائم، سيصد و سيزده نفر از فرزندان عجم هستند، بعضي از آنها به هنگام روز در ميان ابر حرکت مي کنند، به اسم خودشان و نام و پدرشان و حسب و نسب شناخته مي شوند، بعضي از آنها بر بستر خوابيده اند ولي‏ ناگهان بدون قرار قبلي در مکه گرد هم مي آيند.» [12] .

10- حسين بن ثوير بن ابي فاخته از پدرش از امام زين العابدين نقل مي کند که فرمود: «وقتي قائم ما قيام کند خداوند مرض و ناراحتي را از شيعيان ما مي برد و دلهاشان را چون پاره‏هاي آهن، محکم قرار مي دهد و نيروي هر مردي را با نيروي چهل نفر برابر مي‏گرداند و آنها را حاکم و رئيس بر مردم قرار مي دهد.» [13] .

11- امام صادق عليه السلام فرمود: اصحاب حضرت موسي طبق آيه (ان الله مبتليکم بنهر)، [14]  با خوردن از آب نهري امتحان شدند، ياران قائم نيز تحت چنين امتحاني واقع خواهند شد.» [15] .

گفتار ما

از نه حديث اول، ويژگيهاي ياران خاص آن حضرت و از حديث دهم، خصوصيات عموم اصحابش شناخته مي شود و حديث يازدهم گواه آن است که تمام ياران امام مورد آزمايش واقع مي شوند.

چگونگي امتحان اصحاب امام از روايت يازدهم فهميده مي شود و از آيه بعد (ولو لا دفع الله الناس بعضهم ببعض لفسدت الأرض و لکن الله ذو فضل علي العالمين) [۱۶]  نيز بر مي آيد که وجود اصحاب سرافراز در امتحان، فضل و منتي است که خداوند بر جهانيان مي گذارد و به دست آنها فساد و مفسدان را از زمين بر مي دارد.

اينکه در حديث يازدهم آمده است که اصحاب مهدي مثل اصحاب موسي امتحان مي شوند، بر حسب ظاهر دلالت دارد که آزمايش ياران حضرت، نظير آن‏ چيزي است که براي لشگر طالوت واقع شد و با آن مشابهت دارد، اما کاملا عين همان آزمايشها نيست، و اين مطلب از کلمه‏ي «مثل» در روايت، فهميده مي شود. [۱۷] .

در بعضي از روايات اشاراتي بر اين مطلب وجود دارد: مثلا ابو بصير از امام باقر عليه السلام نقل مي کند که فرمود: «قائم عليه السلام احکامي اجرا مي فرمايد که بعضي، آنها را نادرست مي دانند و انکار مي کنند، مثل کسي که طبق حکم آدم عليه السلام، در برابر حضرت کشته مي شود، عده اي انکار مي کنند و نادرست مي شمارند، آنها را پيش مي کشد و گردن مي زند؛ بر طبق حکم داوود عليه السلام، کسي در برابر آن حضرت با شمشير کشته مي شود، طبق حکم ابراهيم عليه السلام، در برابر آن حضرت با شمشير کشته مي شود، عده اي آن را نادرست مي دانند، آنها را پيش مي کشد و گردن مي زند، آن گاه بر طبق حکم محمد صلي الله عليه و آله و سلم حکمي مي فرمايد، هيچکس آن را انکار نمي کند و نادرست نمي شمارد.» [۱۸] .

پي نوشته ها :

[۱] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 517، روايت 377.

[۲] در متن روايت، عبارت «أصحاب الألويه» است که ما، ياران بيرقها ترجمه کرديم ولي ظاهرا، به قرينه‏ي اينکه آنها در زمين حاکم هستند و روايت در مقام بيان قدرت آنهاست، چنانکه در روايت ششم از فصل اول همين باب نيز چنين است، ممکن است «أصحاب الولايه» يعني داراي ولايت، بوده باشد، و اين با معني بقيه قسمتهاي روايت سازگارتر است. مترجم.

[۳] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 494، روايت 247.

[۴] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 494، روايت 248.

[۵] هود: 80- اي کاش در برابر شما نيرويي داشتم يا به شخص قابل اعتماد و قدرتمندي پناه مي بردم.

[۶] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 494، روايت 249.

[۷] بقره: 148- هر جا که باشيد همه‏ي شما را گرد هم مي آورد.

[۸] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 493، روايت 246.

[۹] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 517، روايت 378.

[۱۰] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 546، روايت 537.

[۱۱] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 546، روايت 539.

[۱۲] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 547، روايت 540.

[۱۳] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 496، روايت 259.

[۱۴] بقره: 249- خداوند شما را به نهر آبي مي آزمايد.

[۱۵] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 516، روايت 367.

[۱۶] بقره: 249 تا 251 - اگر خداوند ضرر و فساد بعضي از شما را به وسيله‏ي بعضي ديگر از ميان بر ندارد فساد و تباهي، زمين را فرا مي گيرد اما خداوند بر تمام جهانيان فضل و رحمتش را فرو مي ريزد.

[۱۷] يعني ممکن است در جزئيات، مکان، زمان و ساير مشخصات تفاوتي وجود داشته باشد، اگرچه در اصل نحوه‏ي امتحان مشابهت وجود دارد. مترجم.

[۱۸] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 585، روايت 796.

بيعت کنندگان با امام مهدي و اصحاب و ياري کنندگان آن حضرت‏

» روايات‏

» گفتار ما

روايات‏

1- امام صادق عليه السلام فرمود: «...امام قائم عليه السلام به کعبه تکيه مي زند، دستش را دراز مي کند، «بيضاء من غير سوء» [1]  بدون هيچ عيب و مرضي، نوراني ديده مي شود و مي گويد: «اين دست خدا و از جانب خدا و به امر خداست.» سپس اين آيه را تلاوت مي کند: (ان الذين يبايعونک انما يبايعون الله، يدالله فوق ايديهم، فمن نکث فانما ينکث علي نفسه...) [2] .

اول کسي که دست او را مي بوسد و با او بيعت مي کند جبرئيل است، سپس فرشتگان و نجباء (برگزيدگان) جنيان بيعت مي کنند و آن گاه نقباء (بزرگان) دست بيعت مي دهند...» [3] .

2- محمد بن مسلم از امام باقر عليه السلام در مورد آيه‏ي (أمن يجيب المضطر اذا دعاه) [4]  نقل مي کند که فرمود: «درباره‏ي قائم عليه السلام و جبرئيل که روي ناودان و به صورت پرنده‏اي سفيد به عنوان اولين مخلوق پروردگار با او بيعت مي کند و بعد از آن سيصد و سيزده نفر از مردم با او بيعت مي‏کنند، نازل شده است.» [5] .

3- ابو خالد کابلي مي گويد: امام باقر عليه السلام فرمود: «در مکه، براي عمل به کتاب خدا و سنت پيامبرش با امام عليه السلام بيعت مي شود، آن گاه امام عليه السلام، حاکمي در مکه‏ مي گمارد و به سمت مدينه حرکت مي کند...» [6] .

4- ابو بصير مي گويد: مردي از امام صادق عليه السلام سوال کرد: چند نفر با قائم عليه السلام خروج مي کند؟ مردم مي گويند با او سيصد و سيزده نفر به تعداد مجاهدان بدر خروج مي کنند» فرمود: جز در بين عده اي اولي قوه (نيرومند) خروج نمي کند و اولوالقوه (نيرومندان) کمتر از ده هزار نفر نيست.» [7] .

5- عوام بن زبير مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «قائم عليه السلام با چهل و پنج نفر از نه قبيله (منطقه يا محله)خروج مي کند، از يک قبيله يک نفر، از قبيله‏اي دو نفر، از قبيله‏اي سه نفر، از قبيله‏اي چهار نفر، از قبيله اي پنج، از قبيله اي شش از قبيله اي هفت، از قبيله اي هشت و از قبيله اي نه نفر تا اينکه چهل و پنج نفر تمام شود.» [8] .

6- طبرسي، صاحب مجمع البيان، ذيل آيه شريفه‏ي (أينما تکونوا يأت بکم الله جميعا) [9]  مي نويسد: «در اخبار اهل بيت عليه السلام نقل شده است که مقصود، اصحاب مهدي عليه السلام در آخر الزمان است، و امام رضا عليه السلام فرمود: «به خدا قسم، وقتي قائم ما قيام کند، خداوند همه شيعيان ما را از تمام مناطق به دور او جمع خواهد کرد. [10] .

7- طبرسي در ذيل آيه (ان الأرض يرثها عبادي الصالحون) [11]  از امام باقر عليه السلام نقل مي کند که فرمود: آنها ياران مهدي عليه السلام در آخر الزمان هستند.» [12] .

8- ابوبصير مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «عده‏ي کمي از عرب با قائم همراهند.» به آن حضرت عرض شد: «عده‏ي زيادي از آنها در اين باره حرف مي زنند.» فرمود: «مردم، ناگزير، بايد آزمايش شوند، سره از ناسره و مؤمن از غير مؤمن بازشناخته شود و غربال شوند، و عده زيادي از مردم از غربال خارج خواهند شد.» [13] .

9- امام صادق عليه السلام فرمود: «از عرب بپرهيزيد، در مورد آنها خبر ناگواري هست، بدانيد که يک نفر هم از آنها همراه قائم خروج نخواهد کرد.» [14] .

10- ريان بن شبيب در حديث فضل الحسين عليه السلام، از قول امام رضا عليه السلام نقل مي کند که فرمود: «هفت هزار فرشته براي ياري امام حسين به زمين فرود آمدند، اما به آنها اجازه ياري و جنگ داده نشد، آنها غبارآلود و پريشان در کنار قبر آن حضرت آماده اند تا اينکه قائم قيام کند و آنها او را ياري کنند.» [15] .

11- امام صادق عليه السلام فرمود: «قائم عليه السلام در ميان کمتر از فئه (گروه) خروج نخواهد کرد و فئه از ده هزار نفر کمتر نيست.» [16] .

12- عمر بن شمر مي گويد: نزد امام باقر عليه السلام از مهدي عليه السلام نام برده شد، امام فرمود: در حالي وارد کوفه مي شود که سه بيرق، اوضاع کوفه را در هم ريخته است آن گاه همه چيز، خالص تحت ولايت او قرار مي گيرد...» [17] .

13- عبدالرحمن بن حجاج از امام صادق عليه السلام نقل مي کند که فرمود: «وقتي قائم قيام کند، به دشت کوفه مي آيد و به محلي اشاره کرده مي گويد: «اينجا را حفر کنيد.» آن جا را حفر مي کنند و دوازده هزار زره، دوازده هزار شمشير و دوازده هزار کلاه خود جنگي که هر کلاه خود دو طرف دارد بيرون مي آورند، سپس دوازده هزار نفر از موالي و عجم را فرا مي خواند و آن لباسها را به تن آنها مي پوشاند و مي گويد: «هر کس اين لباس را بر تن نداشت، او را بکشيد.» [18] .

14- امام صادق عليه السلام فرمود: وقتي قائم از پشت اين خانه ظهور کند خداوند بيست و هفت مرد را با او بر مي انگيزد که چهارده تن آنها از قوم موسي عليه السلام هستند...» [19] .

15- امام باقر عليه السلام فرمود: «وقتي قائم ظهور کند و به کوفه وارد شود، خداوند از وراي کوفه، هفتاد هزار صديق را بر مي انگيزد که يار و ياورش باشند.» [20] .

16- امام باقر عليه السلام فرمود: «گويا قائم اهل بيتم را مي بينم که به نجف شما وارد مي شود و بيرق رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم را مي گشايد و وقتي بيرق را باز کرد فرشتگاني که در جنگ بدر پيامبر را ياري کردند فرود مي آيند.» [21] .

17- محمد بن مسلم مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند دو شهر، يک در شرق و يکي در مغرب، دارد، [22]  در آنها مردمي هستند که ابليس را نمي شناسند و از خلقت او بي اطلاعند، هميشه آنها با ما ديدار مي کنند، آنچه را نياز دارند از ما مي پرسند، ما هم به آنها مي آموزيم، از ما مي خواهند برايشان دعا کنيم و در مورد زمان ظهور قائم ما، از ما سوال مي کنند، اهل عبادت و مجاهده‏ي شديد هستند.» تا آنجا که فرمود: «گروهي از آنها هستند که از زماني که منتظر قائم هستند سلاح را کنار نگذاشته اند، از خدا درخواست مي کنند که آن حضرت رابه ايشان بنماياند. [23] .

18- هشام بن سالم مي گويد:امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند در مشرق شهري دارد به نام جابلقا که دوازده هزار دروازده‏ي طلايي دارد و بين هر دروازه با دروازه‏ي مجاورش يک فرسخ فاصله است. هر دري برجي دارد که در آن دوازده هزار رزمنده با اسبهاي آماده و سلاح برنده منتظر قيام قائم ما هستند، و خداوند در مغرب شهري دارد به نام (جابلصا)، [24]  سپس امام عليه السلام فرمود که آنهم مثل جابلقاست و در انتظار قائم ما هستند.»

19- مفضل مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «همراه با قائم عليه السلام سيزده نفر زن هستند.» عرض کردم: «به آنها چه کاري واگذار مي کند؟» فرمود: «آنها مجروحان را مداوا و از بيماران نگهداري و پرستاري مي کنند، همچنانکه در زمان پيامبر چنين بود.»، [25]  در ادامه حديث نامهاي آنها ذکر شده است.

20- جابر جعفي از امام باقر عليه السلام نقل مي کند: «...به خدا قسم، سيصد و چند ده نفر که پنجاه نفر زن در ميان آنها هستند، بدون قرار قبلي، مثل تکه هاي ابر پاييزي که به سرعت باد در حرکتند، يکي پس ديگري وارد مکه مي شوند و گرد هم مي آيند و آن مصداق همين آيه شريفه است که فرمود: (أينما تکونوا يأت بکم الله جميعا ان الله علي کل شي‏ء قدير)... [26] » [27] .

گفتار ما

علاوه بر مقامات بلند آن حضرت عليه السلام و تائيد الهي وي با نيروهاي غيبي و تقويت ياورانش با نيروي فوق العاده و فراتر از معمول، مطلب ديگري که از روايات بر مي آيد اين است که آن حضرت از بين فرشتگان و انسانها و جنيان و ديگران هم ياران و دوستداراني دارد.

اما ما از جابلقا و جابلصا اطلاعي نداريم تا اينکه ساکنانش را بشناسيم، فقط چيزي که هست، در روايات از آنها زياد نام برده شده است، [۲۸]  - و قابل انکار نيست- وشايد از اين پس اوضاع به گونه اي سير و تحول پيدا کند که موجب شود آنها را بشناسيم، چنانکه امامان معصوم عليهم السلام از چيزهايي خبر داده اند که گذشتگان ما از آنها اثري نيافتند و ما بعضي از آنها را به چشم خود ديديم و بعضي ديگر يا بهتر بگوييم بيشتر آنها، هنوز آشکار نشده است و بيشتر حوادثي که در دوران ظهور و رجعت رخ مي دهد از همين قبيل است.

اما زنان به طور کلي و يا زنان مؤمن در چه حالي هستند؟ آيا با وجود تعداد زيادشان حضرت حجت را ياري مي نمايند يا خير؟

تاکنون غير از دو روايتي که بر مداواي مجروحان و رسيدگي به بيماران، توسط زنان، دلالت مي کند به دليل ديگري که بر ياري کردن با ياري نکردن آنها، حضرت حجت را، دلالت کند دست نيافته ايم.

اين احتمال نيز هست که آن زنان، همان پيرزناني باشند که خداوند تعالي درباره‏ي آنها فرموده است: (والقواعد من النساء اللاتي لا يرجون نکاحا فليس عليهن جناح ان يضعن ثيابهن غير متبرجات بزينه و أن يستعففن خير لهن و الله سميع عليم) [۲۹] .

پي نوشته ها :

[1] اشاره به آيه‏ي 32 سوره‏ي قصص است که خداوند به موسي فرمود: دست در گريبانت فرو بر و آن را نوراني، بدون عيب، بيرون آر. حضرت حجت نيز عينا همين عمل را انجام دهد.

[2] فتح: 10- آنها که با تو بيعت کنند همانا با خدا بيعت کرده‏اند، قدرت پروردگار از تمام قدرتها برتر است و هر که نقض بيعت کند به زيان خويش پيوند گسسته است.

[3] بحارالانوار، ج 53، ص 8، از روايت 1.

[4] نمل: 62- يا کيست که دعاي درمانده را چون بخواندش، اجابت مي کند؟!.

[5] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 546، روايت 538.

[6] اثبات الهداه، ج 3، ص 583، روايت 774.

[7] اثبات الهداه، ج 3، ص 491، روايت 234.

[8] اثبات الهداه، ج 3، ص 496، روايت 258.

[9] بقره: 148- هر جا باشيد همه شما را يک جا گرد مي آورد.

[10] اثبات الهداه، ج 3، ص 524، روايت 415.

[11] انبياء: 105- زمين را بندگان صالح من به ارث مي برند.

[12] اثبات الهداه، ج 3، ص 525، روايت 419.

[13] اثبات الهداه، ج 3، ص 537، روايت 489.

[14] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 517، روايت 376.

[15] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 456، روايت 85.

[16] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 548، روايت 549.

[17] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 555، روايت 588.

[18] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 558، روايت 611.

[19] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 573، روايت 707.

[20] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 584، روايت 788.

[21] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 548، روايت 548.

[22] مقصود از اينکه خداوند شهر هايي دارد، شايد اين باشد که مردم از آنها بي اطلاعند و فقط خداوند به حال آنها عالم است، يا اينکه خداوند به آنها عنايتي ويژه دارد، يا هر دو، وگرنه تمام هستي از آن خداست و اختصاص دو شهر به خدا معني ندارد. والله العالم. مترجم.

[23] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 522، روايت 405.

[24] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 522، روايت 406.

[25] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 575، روايت 725.

[26] بقره: 148- هر جا باشيد خداوند شما را گرد هم آورد که او بر هر کاري تواناست.

[27] تفسير البرهان، ج 2، ص 164، روايت 10.

[۲۸] به بحارالانوار، ج 12، ص 206، ج 27، ص 43 و 47، ج 44، ص 41 و 56، ج 57، ص 324 و 329، 333، 334، 336 مراجعه کنيد.

[۲۹] نور: 60- و آن زنان بازنشسته و از تک و تا افتاده که اميدي به ازدواج- يا ميل و تواني براي امور جنسي- ندارند، بر آنان ايرادي نيست که، بدون زينت و خودنمايي، لباس خود را کنار گذراند، و پوشش جدي لازم براي جوانترها را نداشته باشند، والبته اگر عفاف پيشه کنند، و همان حجاب را رعايت کنند، براي آنها بهتر است و خداوند به همه‏ي امور شنوا و داناست.

محل ظهور و دعوت امام زمان

» روايات‏

» گفتار ما

روايات‏

1- امام باقر عليه السلام فرمود: «قائم از راه گردنه‏ي ذي طوي فرود مي آيد، سيصد و سيزده نفر - به تعداد مجاهدان بدر- همراه او هستند، تا اينکه پشتش را به حجرالاسود تکيه مي دهد و بيرق پيروزي را به اهتزاز در مي آورد.» [1] .

2- صالح بن عقبه از قول امام صادق عليه السلام در مورد آيه‏ي (امن يجيب المضطر اذا دعاه‏ و يکشف السوء و يجعلکم خلفاء الارض) [2]  نقل مي کند که فرمود: «درباره‏ي قائم آل محمد نازل شده است که در مقام ابراهيم، دو رکعت نماز مي گزارد، و خداوند را مي خواند، خدا او را پاسخ مي گويد و ناراحتي او را برطرف مي نمايد و او را خليفه و جانشين خود در روي زمين قرار مي دهد.» [3] .

3- مفضل بن عمر از امام صادق عليه السلام نقل مي کند که فرمود: «مولاي قائم ما به کعبه تکيه مي زند و مي گويد: «اي مردم! بدانيد! که هر کس مي خواهد به آدم و شيث بنگرد، همانا من، آدم و شيث هستم، هر که مي خواهد نوح و فرزندش سام را ببيند، بداند که من نوح و سام هستم، هر که مي خواهد ابراهيم و اسماعيل را نظاره کند، من ابراهيم و اسماعيل هستم، هر که ميل نگاه به چهره‏ي موسي و يوشع دارد، بداند که من موسي و يوشع هستم، هر که جمال و کمال عيسي و شمعون را طالب است، من عيسي و شمعون هستم، هر که مي خواهد به محمد و اميرالمؤمنين صلوات الله عليهما بنگرد- و معني حسن و کمال را دريابد- من محمد و اميرالمؤمنين هستم و هر که مي خواهد جلوه‏ي حسن و حسين عليهما السلام را درک کند، من حسن و حسين هستم، و هر که مي خواهد امامان سلاله‏ي حسين عليهم السلام را بنگرد، من آن امامان هستم، درخواست و دعوت مرا پاسخ مثبت گوئيد، من به شما از همان چيزي خبر مي دهم که به شما خبر داده شده است و شما به گوش نگرفته ايد. هر کس اهل خواندن کتابها و صحف آسماني و فهم آنهاست، پس به من گوش بسپارد.»

سپس شروع به خواندن صحفي که خداوند بر آدم و شيث عليهما السلام نازل کرده، مي نمايد. امت آدم صفوه الله و شيث هيبه الله مي گويند: «به خدا قسم که بي هيچ ترديدي، اين همان صحف است، به ما چيزي نماياند که از آن بيخبر بوديم و بر ما پوشيده بود، و هيچ چيز از آن کم نشده، عوض نشده و تحريف نگشته است.» سپس صحف نوح و ابراهيم و تورات و انجيل و زبور را مي خواند، آن گاه اهل انجيل و تورات و زبور مي گويند: «به خدا قسم که بي هيچ ترديدي، اين همان صحف نوح و ابراهيم عليهما السلام است و چيزي از آن کم نشده، عوض نشده و تحريف نگشته است، و به خدا قسم اين همان تورات و زبور و انجيل کامل و دست نخورده است و بيش از آن چيزي است که به دست ما رسيده بود.» سپس، آن حضرت قرآن را تلاوت مي فرمايد، آن گاه مسلمانان مي گويند: «به خدا قسم، بدون هيچ ترديدي، اين همان قرآني است که خداوند بر محمد صلي الله عليه و آله و سلم نازل کرده است و هيچ چيز از آن کاسته نشده، عوض نشده و تحريف نگشته است.» [4] .

 گفتار ما

شايد همان طور که از روايت پنجم فصل چهارم از همين باب بر مي آيد، علت خروج و قيام حضرت مهدي عليه السلام از کعبه، تأسي و پيروي آن حضرت از پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم باشد، علاوه بر آنکه شهر مکه، در تمام ايام سال، محل تجمع مسلمين و گردهمايي آنان در طواف است و احتمال اين نيز هست که در دوره‏ي ظهور حضرت حجت به واسطه‏ي مسائل سياسي و ارتباطات بين المللي، طرفداران مذاهب مختلف، با همه‏ي اختلافي که در نظريات و عقايدشان دارند، بيش از امروز، به مکه علاقه نشان دهند و به آن، رو بياورند، [۵]  چنانکه روايت سوم نيز از اشاره به اين مطلب خالي نيست.

در فصل چهارم همين باب نيز، رواياتي درباره‏ي اين موضوع ذکر شده است.

پي نوشته ها :

[1] اثبات الهداه، ج 3، ص 547، روايت 541.

[2] نمل: 62- کيست که آن هنگامي که مضطر و درمانده او را مي خواند پاسخ مي گويد، و بلا و رنجوري را مي گرداند، و شما را جانشينان روي زمين مي کند؟!.

[3] اثبات الهداه، ج 3، ص 553، روايت 576.

[4] بحارالانوار، ج 53، ص 9 و 10 از روايات طولاني باب 25.

[۵] اگر چنين احتمالي واقعيت پيدا کند، شايد هم به اين علت باشد که طرفداران مذاهب مختلف، اجتماع مردم در مکه را موقعيت مناسبي براي نشر افکار و جلب هوادار براي خودشان ببينند. در اين صورت اگر صاحبان بيرقها، که سابقا از آنها ياد شد، نيز به سمت مکه روان شوند، و در آنجا حقشان به امام بپيوندد و باطلشان به دست ايشان نابود شود، بر صحيح بودن اين علت براي رو آوردن به مکه، بيشتر مي توان اعتماد کرد.مترجم.

حضرت مهدي و وارث آثار و ميراث همه ‏ي پيامبران

» روايات‏

» گفتار ما

روايات

1- امام باقر عليه السلام فرمود: «عصاي موسي از آن آدم بود، بعد به شعيب رسيد و سپس به دست موسي بن عمران افتاد، هم اکنون نزد ماست، چندي قبل آن را ديدم، مثل وقتي که از درخت کنده شده بود تر و تازه است، اگر از آن سوالي بشود جواب مي دهد، آماده‏ي استفاده‏ي قائم ماست، با آن همان کاري را خواهد کرد که موسي بن عمران انجام مي‏داد...» [1] .

2- ابو سعيد خراساني از امام صادق عليه السلام نقل مي کند: امام باقر عليه السلام فرمود: «هنگامي که قائم، در مکه قيام کند و قصد رفتن به کوفه را داشته باشد، منادي آن حضرت ندا مي دهد که: «اي مردم! کسي با خود، غذا و نوشيدني نياورد» و سنگ حضرت موسي، که بار شتري است، همراه اوست، به هر جا مي رسند، چشمه‏اي از وسط آن مي جوشد، که هر گرسنه اي از آن بخورد سير مي شود و هر تشنه اي را سيراب مي نمايد، توشه‏ي آنها همين است تا اينکه از طرف کوفه وارد نجف شوند.» [2] .

3- امام باقر از پدران بزرگوارش از علي عليه السلام نقل مي کند: «پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «مهدي از نسل من است، او غيبت و گمگشتگي دارد که مردم، در آن دوره، به گمراهي مي افتند، ذخيره و گنجينه‏ي پيامبران را با خود دارد، زمين را همان طور که از ستم و بيداد پر شده است از عدل و داد سرشار خواهد نمود.» [3] .

4- مفضل بن عمر از امام صادق عليه السلام، در روايت پيراهن يوسف، نقل مي کند: عرض کردم: «پيراهن يوسف به چه کسي رسيد؟» فرمود: «به اهلش، و وقتي قائم ما خروج کند، پيراهن پيش اوست.» سپس فرمود: «هر پيامبري، علم يا هر چيز ديگري به ارث گذاشته باشد به حضرت محمد صلي الله عليه و آله و سلم رسيده است.» [4] .

5- عبدالله بن سنان مي گويد: از امام صاقد عليه السلام شنيدم که فرمود: «عصاي موسي‏ از چوب آس درخت بهشتي بود که وقتي به سمت مدين رفت جبرئيل برايش آورد، و آن عصا و تابوت آدم در درياچه طبرستان است، نه مي پوسند و نه تغيير حالت پيدا مي کنند تا اينکه وقتي قائم قيام کند، آنها را بيرون آورد.» [5] .

6- زياد بن منذر مي گويد: امام باقر عليه السلام به من فرمود: «وقتي قائم عليه السلام ظهور کند، بيرق رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم، انگشتر سليمان، و سنگ و عصاي موسي را به همراه خود آشکار مي سازد.» [6] .

7- امام باقر عليه السلام فرمود: «امام قائم عليه السلام اول از انطاکيه شروع مي کند، تورات، عصاي موسي و انگشتر سليمان را از غاري در آنجا بيرون مي آورد...» [7] .

8- ابو بصير مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «قائم از مکه خروج نخواهد کرد تا اينکه حلقه اي گرداگردش را فرا گيرد» عرض کردم: تعداد حلقه چند نفر است؟ فرمود: «ده هزار نفر، جبرئيل را از سمت راست و ميکائيل از سمت چپ، آن گاه امام عليه السلام پرچم غلبه و پيروزي را به اهتزاز در آورده با آن به راه مي افتد، در شرق و غرب عالم، همه آن را لعنت مي کنند، در حالي که آن، همان پرچم پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم است که جبرئيل در روز جنگ بدر، آن را فرود آورد.» تا اينکه امام عليه السلام فرمود: «پيراهني که رسول الله در روز جنگ احد به تن داشت، عمامه و زره بلند آن حضرت به تن قائم عليه السلام است و ذوالفقار، شمشير رسول الله، در دست اوست.» [8] .

9- علي بن حسين مسعودي در کتاب اثبات الوصيه نقل مي کند: «در سال دويست و پنجاه و نه، امام عسکري عليه السلام به مادرش فرمود که حج به جا بياورد و آنچه را در سال دويست و شصت واقع مي شود به او خبر داد، و صاحب الامر عليه السلام را خواست، به او وصيت فرمود، اسم اعظم و ديگر مواريث و سلاح را به او تحويل‏ داد، آن گاه، مادر امام عسکري عليه السلام همراه صاحب الامر عليه السلام به سمت مکه رفتند.» [9]

گفتار ما

آنچه ذکر شد بعضي از روايات است که مي فرمايد، ميراثهاي پيامبران نزد حضرت حجت، - عجل الله تعالي فرجه - است. اگر کسي بپرسد فايده‏ي اين ميراثها و بودن آنها در دست حضرت مهدي عليه السلام چيست؟ مي توان گفت: همان طور که از روايت اول فصل پنجم همين باب بر مي آيد، اين ميراثها، نشانه ها و اشاره‏هايي بر امامت حضرت مهدي عليه السلام و حجت بودن ايشان در روي زمين است - تا مردم گمراه نشوند- و آن حضرت براي استفاده در رسيدن به اهدافش، آنها را به کار مي گيرد، چنانکه پيامبران پيشين نيز - آن طور که از دقت در روايات قبلي بر مي آيد- چنين مي کردند.

پي نوشته ها :

[1] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 439، روايت 2.

[2] اثبات الهداه، ج 3، ص 440، روايت 3.

[3] اثبات الهداه، ج 3، ص 461، روايت 105.

[4] اثبات الهداه، ج 3، ص 494، روايت 251.

[5] اثبات الهداه، ج 3، ص 540، روايت 508.

[6] اثبات الهداه، ج 3، ص 541، روايت 509.

[7] اثبات الهداه، ج 3، ص 584، روايت 786.

[8] اثبات الهداه، ج 3، ص 545، روايت 533.

[9] اثبات الهداه، ج 3، ص 579، روايت 750.

جريان سنتهاي پيامبران به ويژه رسول اکرم درباره‏ ي حضرت مهدي

» روايات‏

» گفتار ما

روايات‏

1- ابو بصير مي گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم که فرمود: «سنتهايي که براي پيامبران در دوره‏ي غيبتشان جاري شده است عينا در مورد قائم ما اهل بيت جاري‏ مي شود.» [1] .

2- سعيد بن جبير مي گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم که فرمود: «در مورد قائم ما، سنتهايي از سنن پيامبران جاري مي شود: سنتي از آدم، سنتي از نوح، سنتي از ابراهيم، سنتي از موسي، سنتي از عيسي، سنتي از ايوب و سنتي از محمد صلي الله عليه و آله و سلم، اما سنتي که از آدم و نوح درباره‏ي قائم عليه السلام انجام مي شود طول عمر است، از ابراهيم، مخفي بودن ولادت و کناره گيري از مردم، از موسي، خوف و هراس و غيبت، از عيسي، اختلاف مردم درباره‏ي او، از ايوب، فرج و گشايش بعد از آزمايش و مصيبت و از محمد، خروج با شمشير.» [2] .

3- محمد بن مسلم طحان مي گويد: بر امام باقر عليه السلام وارد شدم، در حالي که قصد داشتم در مورد قائم آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم، از ايشان سوال کنم. آن حضرت ابتدائا - بدون اينکه من قصدم را در ميان بگذارم - فرمودند: «اي محمد بن مسلم! در قائم آل محمد به پنج تن از پيامبران شباهتهايي وجود دارد: يونس بن متي، يوسف بن يعقوب، موسي، عيسي و محمد صلي الله عليه و آله و سلم، اما شباهتش به يونس، بازگشتش به ميان مردم است در حالي که با وجود سن زياد، جوان به نظر مي رسد، اما شباهتش به يوسف، غايب شدن از ديد عام و خاص و مخفي بودن از برادرانش و مشکل شدن کار بر پدرش يعقوب عليه السلام است، با اينکه فاصله بين او و خانواده و شيعيانش نزديک است، اما شباهتش به موسي، دوام ترس و هراس و به درازا کشيدن غيبت، مخفي بودن ولادت، رنج و سختي شيعيانش و ناراحتي و مصيبتي است که کشيدند تا اينکه خداوند به او اجازه‏ي ظهور داد و ياريش کرد و بر دشمنش غلبه داد، اما شباهتش به عيسي، اختلافي است که درباره‏ي او واقع شد و گروهي گفتند: «متولد نشده است»، عده اي گفتند: «مرده است.» بعضي گفتند: «کشته شده و به دار آويخته‏ شده است.»، اما شباهتش به جدش مصطفي صلي الله عليه و آله و سلم خروجش، با شمشير و کشتن دشمنان خدا و دشمنان پيامبر و ستمکاران و گردنگشان است و اينکه با شمشير و افتادن ترس به دل دشمنان، خداوند او را ياري مي کند آن گاه هيچ چيز و هيچ کس از تحت سلطه و غلبه او خارج نخواهد ماند.» [3] .

4- در سوالي که احمد بن اسحق بن سعد اشعري از امام عسکري عليه السلام پرسيده آمده است: «...از خضر و ذوالقرنين چه سنتي در مورد آن حضرت جاري مي شود؟» امام عليه السلام در جواب فرموده است: «به درازا کشيدن غيبت، اي احمد!...» [4] .

5- حنان بن سدير به نقل از پدرش از امام صادق عليه السلام نقل مي کند که فرمود: «قائم ما غيبتي دارد که طولاني مي شود.» عرض کردم: «يا بن رسول الله! علت آن چيست؟» فرمود: «خداوند نمي خواهد اين امر انجام شود مگر اينکه تمام سنتهايي را که پيامبران در غيبتهايشان داشته اند، در اين غيبت قرار دهد و اي سدير!- بنابراين بايد تمام مدت مجموع غيبتهاي پيامبران، در اين غيبت وجود داشته باشد. خداوند مي فرمايد: (لترکبن طبقا عن طبق) [5]  «مرحله اي پس از مرحله‏ي ديگر را سير خواهد کرد.» مقصود اين است که سنتهاي گذشتگان در مورد شما جاري خواهد شد.» [6] .

گفتار ما

آنچه از مجموع اين روايات به دست مي آيد اين است که سنتهايي از سنن پيامبران عليهم السلام درباره‏ي حضرت حجت عليه السلام جاري مي شود و آن حضرت در بعضي مسائل و وقايع با آنها مشابهتي دارد. علت اين مطلب براي ما روشن نيست و فقط شايد بتوان گفت که اين سنتها، نشانه ها و اشاره هايي بر امامت و ولايت آن حضرت است تا اينکه پيروان حق و طرفداران خط هدايت، راه را گم نکنند. چنانکه روايت هشتم از باب سوم شاهد خوبي بر درستي اين احتمال است.

اما روايت اول و پنجم درصدد بيان مطلب ديگري است و آن مطلب - احتمالا- اين است که غيبتهاي پيامبران براي آزمايش امتشان بوده است و مقدار طولاني شدن دوره‏ي آزمايش هر امت بر حسب نقص و کمال عقلي و ايمان و اقبال و توجه به آنان به فطرت توحيدي خودشان است و از آن جا که امت پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم، از اين جهات، کاملترين امتها هستند، هم در زمان خود پيامبر و هم در زمان جانشينان ايشان به قدر کمالاتشان مورد امتحان قرار گرفته اند و بعد از آن نيز چون روز به روز کمال عقلي بيشتري يافته اند با غايب شدن امام دوازدهم و طولاني شدن غيبتش تحت آزمايش بزرگتري واقع شده اند و بعد از سپري شدن اين دوره‏ي آزمايش، زمان ظهور قائم و غايب منتظر فرا مي رسد و هنگامه‏ي تحقق وعده‏ي الهي و چيره شدن دين اسلام بر همه‏ي اديان بر پا مي‏گردد و برترين مصداق آيه شريفه که فرمود: (هو الذي ارسل رسوله بالهدي و دين الحق ليظهره علي الدين کله و لو کره المشرکون) [۷]  نمايان مي شود.

پي نوشته ها :

[1] اثبات الهداه، ج 3، ص 473، روايت 152.

[2] اثبات الهداه، ج 3، ص 466، روايت 124.

[3] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 468، روايت 132.

[4] اثبات الهداه، ج 3، ص 479، روايت 180.

[5] انشقاق: 19.

[6] اثبات الهداه، ج 3، ص 486، روايت 212.

[۷] توبه: 33، و صف:9- اوست که پيامبر را براي هدايت بشر و حاکميت دين حق فرستاد تا علي رغم ميل مشرکان، بر همه‏ي اديان پيروز شود.

ويژگي هاي جانشين پيامبر به طور عموم و ويژگي هاي خاص حضرت حجت

» روايات‏

» گفتار ما

روايات‏

1- امام رضا عليه السلام فرمود: «امام نشانه هايي دارد، دانشمندترين مردم، حکيمترين، با تقواترين، حليمترين و پر تحمل ترين، شجاعترين، عابدترين، بخشنده ترين آنان است. مختون، پاکيزه و بدون عيب متولد مي شود، همان طور که از روبرو مي بيند از پشت سر هم مي بيند، سايه ندارد، وقتي از مادر متولد مي شود روي رانها به زمين مي نشيند و صدايش را به شهادتين بلند مي کند، شيطان در خواب به او راه ندارد، چشمش مي خوابد ولي دلش نمي خوابد، با او- از سوي خدا و فرشتگان - سخن گفته مي شود، زره پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم بر اندام و اندازه است، از او ادرار و مدفوع ديده نشده است زيرا خداوند به زمين فرمان داده است که هر چه از او خارج شود در خود فرو برد، بوي او از مشک خوشتر است، نسبت به مردم، از خودشان، اولي و داراي حق بيشتري است، از پدر و مادر بر آنان مهربانتر است و بيش از همه‏ي مردم، براي خداوند، فروتني دارد و بيش از همه از دستورات او اطاعت مي کند و از آنچه نهي فرموده دوري مي جويد، دعا و درخواستش پذيرفته است به طوري که اگر صخره اي را نفرين کند از وسط به دو نيم خواهد شد، سلاح پيامبر نزد اوست، شمشيرش ذوالفقار است، کتابي که نامهاي تمام شيعيان و نيز کتابي که نامهاي تمام دشمنان، تا قيامت، در آن نوشته شده است؛ جامعه، که صحيفه اي است با هفتاد ذرع طول و تمام نيازهاي بني آدم در آن موجود است نزد اوست، جفر اکبر، جفر اصغر، پوست بز و ميشي که در آنها تمام علوم، حتي ديه‏ي خراشي که بر پوست افتد، تا حد يک تازيانه و نصف تازيانه و ثلث تازيانه، در آن موجود است، و نيز مصحف حضرت فاطمه عليهما السلام، نزد او موجود است.» [1] .

2- ابا صلت هروي مي گويد: به امام رضا عليه السلام عرض کردم: «نشانه‏ي قائم شما چيست؟» فرمود: «نشانه اش اين است که از نظر سني، پير و در قيافه و سيما، جوان است به طوري که هر کس او را نگاه مي کند، او را مردي چهل ساله يا کمتر مي داند و از نشانه هايش آن است که با گذشت زمان، پير نمي شود تا اينکه اجلش برسد.» [2] .

3- ابوالجارود از امام باقر از پدران بزرگوارش نقل مي کند که اميرالمؤمنين عليه السلام بر بالاي منبر فرمود: «در آخر الزمان از نسل من فرزندي متولد مي شود که داراي چهره‏اي درخشنده، سينه اي ستبر، پاهايي قوي، شانه هايي پهن و تناور است که در پشتش دو علامت دارد، يکي همرنگ پوست خودش و ديگري همرنگ علامتي که پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم داشت، او دو اسم دارد، يکي پنهان و ديگري آشکار، آن اسم پنهان احمد و اسم آشکارش محمد است، هرگاه رايت و بيرقش را تکان دهد هر چه بين شرق و غرب عالم است برايش روشن و آشکار مي شود، وقتي دستش را بر سر بندگان خدا بکشد هيچ مؤمني نيست مگر اينکه دلش از پاره‏ي آهن محکمتر مي شود و نيروي چهل مرد پيدا مي کند، تمام مردگان، در آن هنگام، در دل خويش احساس شادي مي نمايند و در قبرها به ديدار يکديگر رفته، قيام قائم را به يکديگر تبريک مي گويند.» [3] .

4- جابر جعفي مي گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم که فرمود: عمر بن خطاب از امير المؤمنين عليه السلام در مورد حضرت مهدي و نامش، سوال کرد حضرت فرمود: «حبيبم رسول الله از من پيمان گرفته است که تا زماني که خداوند او- حضرت مهدي - را مبعوث مي نمايد نامش را ذکر نکنم.»عمر گفت: «اوصافش را برايم بيان کن.»حضرت فرمود: «جواني ميان قامت، خوشرو و نيکو موي است که مويش بر شانه هايش ريخته و نور چهره اش بر سياهي محاسن و موي سرش غلبه کرده است، پدرم فداي پسر بهترين کنيزان باد». [4] .

5- امام باقر عليه السلام فرمود: پيامبر در روز غدير فرمود: «اي مردم! من پيامبرم و علي جانشين من است، بدانيد که پايان امامت با مهدي قائم است، او در دين غالب است و از ستمکاران انتقام مي گيرد، بدانيد که او گشاينده‏ي دژها و ويران کننده‏ي آنهاست، او بر قبايل مشرکين پيروز مي شود، خوانخواه خون به ناحق ريخته‏ي اولياء خداست، او ياريگر دين است، او از درياي ژرف آب مي کشد و هر صاحب فضل و هنر را به فضلش و هر جاهلي را به جهلش مي شناسد و مي نامد، او برگزيده خداوند است، او وارث هر علمي و مسلط به هر دانشي است، اطلاعات او از ناحيه پروردگار است، او رشيد و کامل است و تمام امور در اختيار اوست، او حجت باقي است و ديگر بعد از او حجتي نيست، حق جز با او و نور و روشني جز در نزد او يافت نمي شود، او پيروز و مسلط است و کسي بر او غالب نمي شود، او ولي خدا در زمين و حاکم او در بين مردم و امين خداوند در آشکار و نهان است.» [5] .

گفتار ما

مقصود از آوردن روايات اين فصل، توجه دادن خوانندگان محترم و شيعيان امام عليه السلام و به صفات و نشانه هاي آن حضرت است تا اينکه به دنبال ادعاي مدعيان دروغگو، در دوره‏ي غيبت و ظهور، به گمراهي نيفتند، به ويژه آنکه در بعضي از روايات بر شناخت آثار و نشانه هاي امام، براي نيفتادن به ورطه‏ي گمراهي، جدا تاکيد شده است.

پي نوشته ها :

[1] اثبات الهداه، ج 3، ص 716، روايت 9.

[2] اثبات الهداه، ج 3، ص 722، روايت 29.

[3] اثبات الهداه، ج 3، ص 722، روايت 32.

[4] اثبات الهداه، ج 3، ص 730، روايت 71.

[5] اثبات الهداه، ج 3، ص 558، روايت 613.

ظهور امام زمان از ايام الله و نحوه‏ ي خروج و چگونگي علم آن حضرت به وقت قيام‏

» روايات‏

» گفتار ما

روايات‏

1- امام باقر عليه السلام فرمود: «ايام الله سه روز است، روز قيام قائم، روز رجعت، و روز

قيامت.» [1] .

2- ابوالجارود مي گويد: به امام باقر عليه السلام عرض کردم: «فدايت شوم، از صاحب الامر چيزي برايم بگو.» فرمود: «شب هنگام بيش از همه مردم در خوف و هراس است و صبح بيش از هر کسي امنيت دارد و اين خوف و امن هر روز و هر شب به او الهام - وحي- مي شود.»عرض کردم: «اي ابا جعفر! آيا به او وحي مي شود؟» فرمود: «اي ابا جارود، اين وحي، وحي پيامبري نيست، اما همان طور که به مريم دختر عمران، مادر موسي و به زنبور عسل وحي شد به او هم وحي مي شود. اي ابا جارود! قائم، در نزد خداوند، از مادر عيسي و مادر موسي و زنبور عسل گرامي تر است!» [2] .

3- عبدالاعلي حلبي مي گويد:امام باقر عليه السلام فرمود: «صاحب الامر در يکي از اين دره‏ها غيبتي خواهد داشت.» سپس با دستش به منطقه‏ي ذي طوي اشاره کرد، تا اينکه فرمود: «به خدا قسم، گويا او را مي بينم که به سنگ تکيه زده است و خدا را به حق خودش سوگند مي دهد.» [3] .

4- مفضل بن عمر مي‏گويد: امام صادق عليه‏السلام فرمود: «وقتي خداوند بلند مرتبه به قائم عليه‏السلام اجازه‏ي خروج بدهد، او بر منبر بالا مي‏رود و مردم را بسوي خود فرا مي‏خواند...» [4] .

5- عبدالرحمن بن کثير از امام صادق عليه السلام در مورد آيه (اتي امر الله فلا تستعجلوه) [5]  نقل مي کند که فرمود: «آن امر، امر ما، يعني قيام قائم ماست، خداوند به ما امر فرموده است که در آن شتاب نکنيم و هر گاه که سه لشگر فرشتگان، مؤمنان و رعب بر او نازل شدند، اين امر به انجام مي رسد، و خروج‏ امام عليه السلام، مثل خروج رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم از شهر مکه است که خدا مي فرمايد: (کما اخرجک ربک من بيتک بالحق)» [6]  [7] .

6- محمد بن مسلم از امام باقر عليه السلام درباره‏ي آيه شريفه (امن يجيب المضطر اذا دعاه) [8]  نقل مي کند که فرمود: «اين آيه در مورد امام قائم عليه السلام است، آن گاه که خروج کند عمامه به سر بندد، نزد مقام ابراهيم نماز گزارد و به پيشگاه پروردگارش زاري کند، آن گاه هيچ چيز و هيچ کس از تحت سلطه و غلبه‏ي او خارج نخواهد شد.» [9] .

7- از امام زين العابدين نقل شده است که فرمود: «سپس در حالي که مردم اطرافش گرد آمده اند به سمت مکه خروج مي کند، خود به تنهايي قيام مي کند و مي گويد: «اي مردم! من فلاني فرزند فلاني هستم، من پسر پيغمبر خدا هستم، شما را به همان چيزي دعوت مي کنم که پيامبر خدا، شما را به آن فرا خواند.» [10] .

8- سماعه مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: گويا قائم عليه السلام را مي بينم که در ناحيه‏ي ذي طوي روي پاهايش ايستاده و هراسان و نگران است، همان طور که موسي چنين حالتي داشت، تا اينکه به نزد مقام ابراهيم مي آيد و مردم را - به حق - فرا مي خواند.» [11] .

9- ابو بصير مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «چرا در خروج قائم شتاب مي کنيد؟ به خدا قسم، او جز لباس خشن نمي پوشيد و جز غذاي ناگوار نمي خورد، او جز شمشير - و مظهر مبارزه - چيزي نيست، و مرگ در سايه شمشير، گريبان مردم را مي گيرد.» [12] .

10- ابو بصير مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «قائم عليه السلام از مکه خروج نخواهد کرد تا اينکه حلقه اي گرداگردش را فرا گيرد.» عرض کردم: «تعداد حلقه چند نفر است؟» فرمود: «ده هزار نفر، جبرئيل از سمت راست، ميکائيل از سمت چپ، آن گاه امام عليه السلام، پرچم غلبه و پيروزي را به اهتزاز در آورده، با آن به راه مي افتد.» [13] .

11- ابو حمزه ثمالي مي گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم که در مورد آيه‏ي (و لمن انتصر بعد ظلمه)فرمود يعني قائم و يارانش، (فاولئک ما عليهم من سبيل) [14]  و قائم هنگامي که قيام کند، خود و يارانش، از بني اميه، دروغگويان و دشمنان عداوت پيشه انتقام مي گيرند.» [15] .

گفتار ما

علاوه برآنچه در اين فصل ذکر شد، در بابهاي اول و دوم و فصلهاي قبلي همين باب نيز درباره‏ي چگونگي خروج امام عليه السلام مطالبي وجود داشت و در فصلهاي آينده نيز، مطالبي در اين باره خواهد آمد.

 پي نوشته ها :

[1] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 560، روايت 624.

[2] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 585، روايت 798.

[3] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 550، روايت 559.

[4] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 555، روايت 592.

[5] نحل: 1- امر خدا واقع شدني است، شتاب مکنيد.

[6] انفال:5- همان گونه که خداوند ترا به حق از خانه ات بيرون برد.

[7] اثبات الهداه، ج 3، ص 562، روايت 635.

[8] نمل: 62- کيست که آن هنگامي که مضطر و درمانده او را مي خواند پاسخ گويد؟.

[9] اثبات الهداه، ج 3، ص564، روايت 644.

[10] اثبات الهداه، ج 3، ص 582، روايت 771.

[11] اثبات الهداه، ج 3، ص 583، روايت 779.

[12] اثبات الهداه، ج 3، ص 540، روايت 503.

[13] اثبات الهداه، ج 3، ص 545، روايت 533.

[14] شوري: 41- آنان که بعد از ستمي که کشيده اند، انتقام مي گيرند، گناهي بر ايشان نيست.

[15] اثبات الهداه، ج 3، ص 553، روايت 578.

بيرقهاي باطل در هنگام ظهور و مشخصات پرچم حق حضرت مهدي

» روايات‏

» گفتار ما

روايات‏

1- ابو بصير مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «قائم عليه السلام از مکه خروج نخواهد کرد تا اينکه حلقه اي گرداگردش را فرا گيرد.» عرض کردم: «تعداد حلقه چند نفر است؟» فرمود: «ده هزار نفر؛ جبرئيل از سمت راست، و ميکائيل از سمت چپ، آن گاه امام عليه السلام پرچم غلبه و پيروزي را به اهتزاز در آورده آن را به حرکت در آورد، در شرق و غرب عالم کسي نمي ماند مگر اينکه آن را لعنت مي کند، در حالي که آن، همان پرچم پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم است که جبرئيل در روز جنگ بدر آن را فرود آورد.»سپس فرمود: «اي ابا محمد! به خدا قسم، آن پرچم از نخ، کتان، ابريشم و يا حرير نيست.» عرض کردم: «پس، از چه چيزي است؟» فرمود: «از برگهاي بهشتي است که پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم، در روز جنگ بدر، آن را باز کرد، سپس پيچيد و به علي عليه السلام داد، پرچم نزد علي عليه السلام بود تا اينکه در جنگ جمل، اميرالمؤمنين عليه السلام آن را باز کرد و خداوند، فتح و پيروزي نصيب او فرمود، سپس آن حضرت، بيرق را در هم پيچيد، هم اکنون آن پرچم نزد ماست و هيچکس آن را نمي گشايد تا اينکه قائم عليه السلام قيام کند، وقتي امام قائم عليه السلام قيام کرد پرچم را باز مي کند، و در شرق و غرب عالم کسي نمي ماند مگر اينکه آن را لعنت مي کند، در فاصله اي به اندازه‏ي حرکت يک ماه، از چهار طرف، ترس از آن بيرق، همه را فرا مي گيرد. [1] .

2- ابو حمزه ثمالي مي گويد:امام باقر عليه السلام به من فرمود: «اي ثابت گويا قائم اهل بيتم را مي بينم که به نجف شما مشرف شده و با دستش به طرف کوفه اشاره مي کند، وقتي به نجف وارد شود پرچم پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم را باز مي کند و با باز شدن آن بيرق، فرشتگاني که در جنگ بدر پيامبر را ياري کردند، فرود مي آيند.» عرض کردم: «پرچم رسول الله چيست؟» فرمود: چوب تيرک آن از عمود عرش و رحمت پروردگار است و بقيه‏ي قسمتهاي آن از نصرت و ياري الهي، بر هيچ چيزي فرود نمي آيد مگر اينکه خداوند، آن را نابود مي کند.»عرض کردم: «آيا آن پرچم نزد شما پنهان است؟ آيا آن حضرت، پرچم را مي يابد يا برايش مي آورند؟»فرمود: «برايش‏ مي آورند» عرض کردم: «چه کسي برايش مي آورد؟» فرمود: «جبرئيل عليه السلام.» [2] .

3- عمر بن شمر مي گويد: نزد امام باقر عليه السلام از مهدي عليه السلام نام برده شد، امام عليه السلام فرمود: در حالي وارد کوفه مي شود که سه بيرق، اوضاع کوفه را درهم ريخته است، آن گاه همه چيز، خالص تحت ولايت او قرار مي گيرد.» [3] .

گفتار ما

در بعضي از روايات مثل روايت سوم، مقصود از بيرق و رايت، همان بيرق ظاهري است اما در بعضي روايات ديگر، مثل روايت ابو بصير و ابو حمزه، مقصود پرچمهايي که معمولا براي ترساندن دشمنان به اهتزاز در مي آيد و چرخانده مي شود نيست، بلکه مقصود پرچم معنوي است که رعب و وحشت ويژه اي ايجاد مي کند به طوري که اهل باطل در شرق و غرب عالم، آن را لعنت مي کنند و اين مطلب از عبارت: «چوبش از عمود عرش و رحمت پروردگار و بقيه قسمتهاي آن از نصرت الهي است» پيداست.

 پي نوشته ها :

[1] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 545، روايت 533.

[2] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 545، روايت 534.

[3] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 555، روايت 588.

نشانه هاي زمان ظهور امام زمان

» روايات

» گفتار ما

روايات

1- ابو بصير مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «... صيحه (فرياد آسماني)، جز در ماه مبارک رمضان نخواهد بود، و آن نداي جبرئيل به سمت مردم است.»

سپس فرمود: فريادگري از آسمان به نام قائم عليه السلام ندا در مي دهد که هر کس در شرق و غرب عالم است مي شنود و از هول و هراس آن، هر که خواب است بيدار مي شود، هر که برپا ايستاده بر زمين مي نشيند و هر که نشسته است از جا بر مي خيزد. هر کس که به اين صدا توجه کند و به آن پاسخ گويد مورد رحمت پروردگار واقع مي‏شود. صداي اول، همانا صداي جبرئيل روح الامين است...» [1] .

2- امام صادق عليه السلام فرمود: «... صداي آسماني در شب جمعه بيست و سوم ماه مبارک رمضان به گوش مي رسد، در آن هيچ شک نکنيد، بشنويد و اطاعت کنيد، و در آخر روز صداي ابليس ملعون به گوش مي رسد که مي گويد: «آي! فلاني کشته شد» تا اينکه مردم را به شک بيندازد و آنها را بفريبد، آن روز چقدر افراد گيج و سرگردان و دودل پيدا مي شوند که در آتش سقوط کرده اند! هر گاه در ماه رمضان ندا را شنيديد ترديد به دل راه ندهيد که صداي جبرئيل است و نشانه‏ي آن اين است که به نام قائم عليه السلام و پدرش ندا مي دهد تا جايي که دختران پشت پرده، صدا را مي شنوند و پدران و برادرانشان را تحريک به خروج مي نمايند...» [2] .

3- امام صادق عليه السلام فرمود: «...قطعا قبل از خروج قائم، اين دو صدا به گوش مي رسد: صدايي از آسمان، که صداي جبرئيل است و صدايي که از زمين که صداي ابليس ملعون است، که نام شخصي را مي بردو مي گويد مظلوم کشته شد، و مقصودش از اين حرف، ايجاد فتنه و آشوب است، از نداي اولي اطاعت کنيد و از صداي دومي بپرهيزيد که مبادا شما را بفريبد...» [3] .

4- مفضل بن عمر از امام صادق عليه السلام نقل مي کند: «...وقتي خورشيد طلوع کند و آفتاب بدرخشد، ندايي از جانب خورشيد، به زبان عربي روشن و رسا، به طوري که هر که در آسمانها و زمين است بشنود، مردم را مخاطب قرار داده مي گويد: «اي مردم! اين مهدي آل محمد است، او را به نام و کنيه‏ي جدش پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم مي نامد و نسبش را از امام حسن عسکري عليه السلام به امام حسين - صلوات الله عليهم اجمعين - مي رساند، با او بيعت کنيد که به راه راست هدايت شويد و از امر او سرپيچي نکنيد که گمراه خواهيد شد...» [4] .

5- امام صادق عليه السلام: «...اولين کسي که دست او (قائم)را مي بوسد، فرشتگان، سپس جنيان و بعد از آن برگزيدگان بشر هستند و مي گويند: «شنيديم و اطاعت کرديم»، و هيچ صاحب گوشي در عالم نمي ماند مگر اينکه آن صدا را مي شنود، و همه‏ي مردم، شهري و بياباني، اهل خشکي و دريا همه طاعتش را پذيرا مي شوند و بعضي از همديگر در مورد صدايي که شنيده‏اند توضيح مي خواهند.

وقتي غروب خورشيد نزديک مي شود، فريادي از مغرب بلند مي‏شود که:

«اي مردم!پروردگار شما از دره‏ي يابس از سرزمين فلسطين ظهور کرده است، او عثمان بن عنبسه اموي از نسل يزيد بن معاويه است، با او بيعت کنيد تا به حق راه يابيد و مخالفت نکنيد که گمراه مي شويد.» فرشتگان، جنيان و برگزيدگان بشر در پاسخ، او را تکذيب کرده، حرفش را دروغ مي شمارند و مي گويند: «کلامت را شنيديم و زير پا گذاشتيم» و در آن هنگام، هيچ شکاک، دو دل و منافق يا کافري باقي نمي ماند مگر اينکه با اين صداي آخري گمراه مي شود...» [5] .

6- عثمان بن سعيد عمري از امام عسکري عليه السلام نقل مي کند: «...سپس او خروج مي کند و گويا من بيرقهاي سفيد را مي بينم که بر بالا ي سرش، در نجف به اهتزاز در آمده اند.» [6] .

7- عبدالکريم جلاب مي گويد: در خدمت امام صادق عليه السلام، سخن از امام قائم عليه السلام به ميان آمد، فرمود: «بدانيد که وقتي او قيام کند، مردم مي گويند: «اين ديگر کجا بود و از کجا آمده است؟ اين مدتهاست استخوانهايش هم پوسيده است.» [7] .

8- علي بن ابي حمزه مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «وقتي قائم قيام کند، مردم او را انکار خواهند کرد، زيرا در سيماي جواني مؤمن ظهور خواهد کرد، و هيچکس بر اعتقاد به او ثابت نمي ماند مگر کسي که خداوند، در عالم ذر، از او پيمان گرفته است.» [8] .

9- سيف بن عميره مي گويد: امام باقر عليه السلام به من فرمود: وقتي قائم عليه السلام قيام کند، مؤمن در قبرش مطلع مي شود و به او گفته مي شود: صاحب تو قيام کرده است، اگر مي خواهي به او ملحق شوي، ملحق شو و اگر مي خواهي همچنان در نعمت و بزرگداشت پروردگارت بماني، بمان.» [9] .

10- ام سعيد احمسيه مي گويد: به امام عليه السلام عرض کردم: «نشانه اي از خروج قائم برايم بيان فرما.» امام عليه السلام فرمود: «اي سعيد! هرگاه قرص تمام ماه، در ماه رجب گرفت و مردي در آن هنگام خروج کرد، آن موقع، وقت خروج قائم است.» [10] .

گفتار ما

در فصلهاي بعد نيز، احاديث ديگري ذکر خواهد شد که به موضوع نشانه هاي ظهور مربوط است.

قابل ذکر است که هر چند محتوا و مضمون احاديث مربوط به صيحه (فرياد آسماني) با هم اختلاف دارند، اما همه آنها اصل واقع شدن صيحه را اثبات مي کنند و شايد اين اختلاف جزئي از ناحيه‏ي راوياني باشد که احاديث را نقل کرده اند. [۱۱] .

پي نوشته ها :

[1] بحارالانوار، ج 52، ص 230، روايت 96.

[2] بحار الانوار، ج 52، ص 230، روايت 96.

[3] بحارالانوار، ج 52، ص 230، روايت 96.

[4] بحارالانوار، ج 53، ص 8، روايت 1.

[5] بحارالانوار، ج 53، ص، روايت 1.

[6] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 482، روايت 189.

[7] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 533، روايت 467.

[8] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 536، روايت 483.

[9] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 574، روايت 721.

[10] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 575، روايت 724.

[۱۱] براي کساني که همه چيز را با معيارهاي مادي مي سنجند و قدرت خداوند را هم در چارچوب ابزارهاي دنيوي و اسباب مادي بررسي مي نمايند، روزي اين اشکال مطرح شده است که چگونه ممکن است شخصي در کنار کعبه فريادي بزند يا صيحه‏اي در نقطه‏اي بلند شود و تمام مردم دور و نزديک، آن صدا را بشنود در حالي که نه افراد نزديک، از شدت صدا آسيبي ببينند و نه افراد دور، مشکلي در شنيدن داشته باشند. اما امروزه که سلطه انسان بر امواج به جايي رسيده که شخصي در دورترين فاصله، به همان راحتي نزديکترين افراد، و در همان زمان، صداي يک نفر را مي شنود و تصوير او را مي بيند، ديگر اين اشکال، خود بخود مرتفع شده است، به خصوص اگر به اين نکته توجه داشته باشيم که هرچه در عالم هست مقهور اراده امام عليه السلام است.

ضمن آنکه تازه، کيفيت اين ندا و انتقال آن هنوز معلوم نيست به استفاده از قوانين کشف شده فعلي هم احتياجي باشد. در هر حال، انکار و اشکالتراشي در امکان اين امور، فقط ناشي از سر سختي در پذيرش حق، اعتماد به ديده ها و ملموسات و انکار غير آنها، و داشتن روحيه استبعاد و لجاج است. مترجم.

آيا وقت ظهور معلوم است؟

» روايات‏

» گفتار ما

روايات‏

1- مفضل بن عمر مي گويد: از مولايم امام صادق عليه السلام پرسيدم: «آيا براي - ظهور- امام منتظر، حضرت مهدي عليه السلام وقت مشخصي هست که مردم بدانند؟» فرمود: «منزه است خداوند از اينکه براي ظهور- حضرت حجت - وقتي قرار دهد که شيعيان ما از آن مطلع باشند.» عرض کردم: «مولاي من! علت چيست؟» فرمود: «زيرا زمان ظهور همان ساعتي است که خداوند تعالي فرمود: «ويسئلونک عن الساعه ايان مرسيها قل انما علمها عند ربي لا يجليها لوقتها الا هو، ثقلت في السموات و الارض) [1]  و آن زمان ظهور، همان ساعتي است که خداوند فرمود: (يسئلونک ايان مرسيها) [2]  و فرمود: (عنده علم الساعه)، [3]  «علم آن ساعت فقط نزد اوست»، و نفرمود نزد کس ديگري هست، و فرمود: (فهل ينظرون الا الساعه ان تاتيهم بغته، فقد جاء اشراطها) [4]  و فرمود: (اقتربت الساعه و انشق القمر) [5]  و فرمود: (و ما يدريک لعل الساعه تکون قريبا) [6]  و فرمود: (يستعجل بها الذين لا يومنون بها و الذين آمنوا مشفقون منها و يعلمون انها الحق، الا ان الذين يمارون في الساعه لفي ضلال بعيد) [7] .

عرض کردم: «معني[يمارون]چيست؟»، «اينکه مجادله مي کنند يعني چه؟»، فرمود: «مي گويند: کي متولد شده؟ چه کسي او را ديده؟ کجاست؟ کي ظهور خواهد کرد؟ و همه اينها به خاطر عجله داشتن در امر الهي و شک و ايراد در قضا و قدرت اوست. آنها کساني هستند که در دنيا زيان کرده اند و کافران به بد جايگاهي برخواهند گشت.»

عرض کردم: «آيا مي شود براي آن وقتي معلوم کرد؟» امام فرمود: «اي مفضل، من وقتي تعيين نمي کنم، وقت آن هم تعيين شدني نيست، هر کس براي ظهور مهدي ما وقتي تعيين کند در علم خدا خود را شريک دانسته و مدعي اطلاع از اسرار الهي شده است. و هيچيک از اسرار الهي که در ميان اين خلق گمراه و از اولياء خدا بريده موجود است، پنهان نشده است، مگر اينکه اولياء خدا به دانستن آن راز مخصوص شده اند و آن راز نزد ايشان موجود است تا بر آنان حجت باشد.» [8] .

2- مفضل بن عمر از امام صادق عليه السلام درباره‏ي آيه‏ي (فاذا نقر في الناقور)، [9]  «آن گاه که در صور دميده شود.» نقل مي کند که فرمود: «از ما اهل بيت امامي پيروز و پنهان وجود دارد که وقتي خداوند بخواهد او را آشکار کند، به دلش الهام نمايد و او به امر خداي تبارک و تعالي ظهور نمايد.» [10] .

3- ابو بصير مي گويد: از امام صادق عليه السلام در مورد قائم سوال کردم، فرمود: آنها که وقت - براي ظهور- تعيين مي کنند دروغگويند، ما اهل بيت، هيچ گاه وقت تعيين نمي‏کنيم.» [11] .

4- در روايت ابي وائل از اميرالمؤمنين عليه السلام آمده است: در حالي که مردم در حيرت و بي توجهي، حق در حال نابودي و باطل غالب است، ظهور مي نمايد...» [12] .

5- حکيمه دختر امام جواد عليه السلام از امام عسکري عليه السلام نقل مي کند که فرمود: «...اي عمه! او در حمايت پروردگار و پناه او زير پرده غيب اوست تا اينکه به او اجازه‏ي ظهور بدهد، پس هرگاه خداوند مرا ميراند و ديدي شيعيانم دچار اختلاف شدند، معتمدان شيعه را خبر کن، پيش خودت و آنها مخفي بماند، خداوند ولي خودش را از ديده‏ي مردم پنهان مي کند، هيچکس او را نمي بيند تا اينکه جبرئيل اسبش را تقديم کند تا آنکه آنچه شدني است خداوند به انجام رساند.» [13] .

6- مفضل بن عمر مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «وقتي به امام، اذن خروج داده شود، خدا را به اسم عبراني حق مي خواند، سيصد و سيزده نفر از اصحابش مثل پاره هاي ابر خزاني و پراکنده، به دورش هجوم مي برند و آنها داراي ولايت هستند...» [14] .

7- زراره بن اعين مي گويد: از امام صادق عليه السلام در مورد آيه (هل ينظرون الا الساعه ان تاتيهم بغته) [15]  فرمود: «آن ساعت قيام قائم است که ناگهان فرا مي رسد.» [16] .

8- محمد بن حنفيه از پدرش اميرالمؤمنين عليه السلام نقل مي کند که فرمود: پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «مهدي، از ما اهل بيت است، خداوند در يک شب، امر فرجش را مهيا سازد.» [17] .

9- عبدالله بن عمر مي گويد: شنيدم که حسن بن علي عليهما السلام فرمود: «اگر از دنيا غير از يک روز باقي نمانده باشد، خداوند، همان يک روز را طولاني مي کند تا مردي از نسل من ظهور کند که بعد از پر شدن زمين از جور و تباهي، آن را از عدل و داد سر شار نمايد، اين مطلب را به همين شکل، از پيامبر شنيدم.» [18] .

10- ابو بصير مي گويد: امام باقر عليه السلام فرمود: «امام قائم عليه السلام، روز شنبه عاشورا، روزي که امام حسين عليه السلام کشته شد، خروج مي‏نمايد.» [19] .

11- ابو بصير مي گويد: امام صادق عليه السلام فرمود: «امام قائم عليه السلام قيام نمي کند مگر يکي از سالهاي فرد، نه، سه، پنج و يک.» [20] .

12- معلي بن خنيس در حديث نوروز، از امام صادق عليه السلام نقل مي کند که فرمود: «آن روزي است که، در آن، قائم ما اهل بيت و واليان حکومت الهي ظهور مي کنند و خداوند، قائم عليه السلام را بر دجال پيروز مي نمايد و او را بر خرابه هاي کوفه به دار مي آويزد، هيچ نوروزي نمي آيد مگر اينکه ما در آن روز، منتظر فرج هستيم، زيرا که نوروز از روزهاي ماست، ايرانيها آن را حفظ کردند و شما آن را ضايع نموديد.» [21] .

گفتار ما

اگر کسي در احاديثي که ذکر شد دقت نمايد متوجه مي شود که نه رواياتي که بر ظهور امام بعد از پر شدن زمين از عدل و داد، دلالت دارد و نه رواياتي که نشانه هاي حتمي ظهور را بيان مي کند و نه هيچيک از روايات ديگر، براي ظهور، وقت تعيين نمي کنند، بلکه فقط درصدد بيان علائم ظهور و آثار آن هستند.

اما در مورد علم امام عليه السلام به زمان ظهور؛ معلوم است که بر اساس رواياتي که‏ دلالت دارد بر اينکه امام به همه‏ي حقايق عالم و آنچه بوده و هست و خواهد بود، [۲۲]  آگاه است امام عليه السلام زمان ظهور را مي داند و البته اين مطلب با رواياتي که ذکر شد منافاتي ندارد زيرا مقصود از آن روايات اين است که امام عليه السلام تعيين وقت نمي فرمايد نه اينکه وقت ظهور را نمي داند، بلکه مي توان گفت، جمله‏ي انتهايي روايت اول که فرمود: «هيچيک از اسرار الهي نيست مگر اينکه اولياء خدا به دانستن آنها مخصوص شده اند و آن راز نزد ايشان موجود است تا بر آنان حجت باشد.» دلالت بر اين مي کند که امام عليه السلام از زمان ظهور، مطلع است.

پي نوشته ها :

[1] اعراف:186- با اين تفاوت که در اول آيه شريفه حرف واو نيست. ترجمه: از تو درباره‏ي زمان وقوع (قيامت يا ظهور) سوال مي کنند، بگو علم آن نزد خداست و کسي جز او نمي داند، امر آن بر آسمانها و زمين سنگيني مي کند.

[2] نازعات: 42- از تو مي پرسند که آن - قيامت يا ظهور- کي واقع خواهد شد.

[3] لقمان:42 و زخرف: 85- با اين تفاوت که يک واو آيه بيشتر دارد. ترجمه: اطلاع از آن زمان، منحصر به اوست.

[4] محمد: 18- آيا منتظرند که آن ساعت ناگهان فرا رسد؟علائم آن نزديک است.

[5] قمر: 1- زمان نزديک شده و ماه شکافت.

[6] احزاب: 63- چه مي داني؟ شايد زمان نزديک باشد.

[7] شوري: 18- آنها که ايمان ندارند عجله مي کنند و آنها که ايمان دارند، از آن (ساعت قيامت) مي ترسند و مي دانند که حق است، بدانيد کساني که در مورد آن مجادله و نزاع مي کنند در گمراهي آشکارند.

[8] بحارالانوار: ج 53، ص 1، روايت 1.

[9] مدثر: 8.

[10] اثبات الهداه، ج 3، ص 447، روايت 39.

[11] اثبات الهداه، ج 3، ص 447، روايت 40.

[12] اثبات الهداه، ج 3، ص 505، روايت 308.

[13] اثبات الهداه، ج 3، ص 506، روايت 315.

[14] اثبات الهداه، ج 3، ص 548، روايت 547.

[15] محمد: 18، و زخرف: 66.

[16] اثبات الهداه، ج 3، ص 565، روايت 654.

[17] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 459، روايت 100.

[18] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 465، روايت 122.

[19] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 491، روايت 233.

[20] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 514، روايت 354.

[21] اثبات‏الهداه، ج 3، ص 571، روايت 693.

[۲۲] برخي از اين روايات در کتاب فروغ شهادت صفحات 100- 90 ذکر شده است.